Vaardigheid #7: Gesprekstechnieken

Gesprekstechnieken valt natuurlijk onder het begrip communicatie. Communiceren, dat doen we allemaal, of we er ons nou bewust van zijn of niet. Ik heb me altijd al verbaasd over de kracht van communicatie. Want de wijze waarop je communiceert, verbaal of non-verbaal, kan zoveel impact met zich meebrengen. Daarom vind ik communicatie heel erg interessant. Maar hoe beheers ik zelf eigenlijk de vaardigheid gesprekstechnieken? Praat ik bijvoorbeeld niet te monotoom? Of luister ik wel aandachtig naar wat een ander te zeggen heeft? Kan ik een effectief gesprek voeren? Om aan het einde van dit schooljaar te kunnen bepalen of ik de vaardigheid gesprekstechnieken heb behaald, heb ik een persoonlijk doelstelling opgesteld:

Persoonlijke doelstelling: Aan het einde van het jaar bezit ik voldoende kennis over gesprekstechnieken zodat ik deze zelf toe kan passen om een effectief 1 op 1 gesprek te kunnen voeren.

Plan van aanpak: Om deze doelstelling te kunnen behalen moet ik natuurlijk eerst de gesprekstechnieken kennen. Als ik deze eenmaal ken kan ik hiermee gaan oefenen in gesprekken met klasgenoten, vrienden en familie. Als ik er helemaal zeker van ben dat ik de gesprekstechnieken onder de knie heb, kan ik dit gaan toepassen in een serieus 1 op 1 gesprek.

Als bewijsmateriaal voor deze vaardigheid heb ik een podcast opgenomen. In dit audioverslag hoor je mijn stem en vertel ik in 3 minuten waar mijn miniscriptie over gaat.

Om te kunnen beoordelen of ik mijn persoonlijke doelstelling heb behaald zal ik reflecteren op een aantal gesprekken die in de lessen van professionele vaardigheden zijn gevoerd waar de gesprekstechnieken werden behandeld. Deze reflectie is geschreven aan de hand van de STARR-methode.

Situatie

In de laatste lessen van professionele vaardigheden werden de gesprekstechnieken behandeld. Ik was nog half aan het slapen want tsja, half 9 begon de les.. early!!! toen ik iets opving over LSD. Uhm pardon? LSD? Waar hebben we het nu weer over? Zo Guylaine, goedemorgen. Nee het ging hier niet over de spacende drugs maar over een van de belangrijkste gesprekstechnieken die onmisbaar is in een goed gesprek. LSD staat namelijk voor Luisteren, Samenvatten en Doorvragen. In de les gingen we gelijk aan de slag met deze techniek zodat we deze in de toekomst vaker konden toepassen.

Taak

We moesten in de les een aantal gekke opdrachten doen waarbij ik samen met een klasgenoot een gesprek aan ging. In het eerste gesprek had ik de rol van de luisteraar. Jemima, die mijn gesprekspartner was, moest een verhaal gaan vertellen over een random onderwerp. Tijdens het tweede gesprekje die ik had met Tessa, moest ik een verhaal vertellen over m'n vakantie. Bij het derde gesprekje moest Bram een verhaal vertellen over zijn vakantie, waarbij Lisanne, Eline en ik de luisteraars waren.

Actie

In het eerste gesprek was Jemima de hele tijd aan het woord en ik gedroeg me alsof ik de meest ongeïnteresseerde luisteraar ooit was. Ik keek de hele tijd om me heen in plaats van haar aandachtig aan te kijken. Ik pakte m'n telefoon er continu bij en was met van alles bezig, behalve met het luisteren naar haar verhaal. In het tweede gesprek dat ik had met Tessa vertelde ik het een en ander over mijn aankomende vakantie naar Italië. Tessa kopieerde tijdens dit verhaal alle lichaamsbewegingen die ik maakte, en dat waren er nogal veel. Vervolgens vertelde Bram in het derde gesprek het een en ander over zijn vakantie naar het buitenland met zijn vrienden. Lisanne, Eline en ik hebben om de beurt zijn verhaal samengevat en vervolgens nog een vraag aan hem gesteld. Hier hebben we dus actief met de LSD techniek geoefend.

Resultaat

Het resultaat van het eerste gesprek was dat Jemima haar verhaal helemaal niet meer met enthousiasme kon vertellen. Omdat ik zo ongeïnteresseerd deed, was zij helemaal niet meer gemotiveerd om door te gaan met praten en dat zorgde ervoor dat ze uiteindelijk is gestopt met praten. Ze probeerde eerst nog wel m'n aandacht te trekken, maar nadat ze merkte dat ik totaal geen oog voor haar had is ze hier ook snel mee gestopt. In het tweede gesprekje merkte ik helemaal niets vreemds aan Tessa d'r houding. Sterker nog, het was me niet eens opgevallen dat ze me nadeed. Ik was zo lekker aan het vertellen over mijn vakantie dat ik het helemaal niet door heb gehad. Het derde gesprekje met Bram vond ik iets te overdreven gaan omdat we iedere keer zijn verhaal moesten herhalen door het samen te vatten. Het was wel goed om vragen te stellen, omdat ik hierdoor meer informatie kreeg over zijn vakantie. 

Reflectie

Vanaf het begin van het schooljaar vond ik eigenlijk al dat ik niet heel veel verbetering nodig heb op het gebied van gesprekstechnieken. Het is goed om deze technieken te weten, maar ikzelf vind de LSD-techniek op bijvoorbeeld privégebied nogal overbodig. Natuurlijk is het belangrijk om te luisteren. Ik vind het persoonlijk heel erg irritant als ik m'n verhaal aan het vertellen ben terwijl iemand maar half aan het luisteren is. Maar het samenvatten vind ik niet altijd nodig. Dit kan wel een manier zijn voor jezelf om te onthouden waar het gesprek over gaat. Doorvragen vind ik wel belangrijk. Zo toon je interesse in een ander en laat je zien dat je wel degelijk naar iemands verhaal luistert. Het leuke aan doorvragen is ook dat je hierdoor meer informatie krijgt. Ikzelf heb na het leren van deze gesprekstechniek dit al wel eens toegepast in een serieus 1 op 1 gesprek die ik had met mijn vriend. Hij zei namelijk iets wat voor mij heel erg onverwachts uit de hoek kwam. Ik luisterde naar wat hij zei, ik herhaalde het door het nog een keer samen te vatten en vroeg hier uiteindelijk op door. Ik heb dus bewust gebruik gemaakt van een gesprekstechniek om het gesprek te bevorderen. Anders was ik hem misschien in de rede gevallen en dat werkt ook niet echt bevorderend voor een serieus gesprek. 

Als ik terug kijk naar mijn persoonlijke doelstelling en mijn ervaringen met de gesprekstechnieken dan vind ik dat ik deze vaardigheid heb behaald met een 7. Ik heb niet heel veel vooruitgang geboekt omdat ik al redelijk goed kan communiceren en ook gesprekken kan voeren met mensen. Ik heb deze minicursus wel meer geleerd over de gesprekstechnieken en deze ook bewust toegepast in een 1 op 1 gesprek.